Obowiązująca i stosowana niegdyś norma PN-EN 1860-3:2005/A1:2006 Urządzenia paliwa stałe i podpałki grilla. Część 3: Podpałki do rozpalania paliw stałych stosowane w urządzeniach do grillowania. Wymagania i metody badań, została zastąpiona nową PN-EN 1860-3:2023.
Wymogi nakładane przez normę dotyczącą podpałek mają na celu zmniejszenie ryzyka, które może wystąpić podczas i w wyniku grillowania przy użyciu paliw stałych. Norma dotyczy podpałek w postaci stałej, ciekłej, zagęszczonej cieczy lub żelu (z wyłączeniem wysoce łatwopalnych cieczy).
W zaktualizowanej wersji normy zrewidowano wymagania dotyczące bezpieczeństwa, wydajności, opakowania konsumenckiego i oznakowania, w tym metody badań podpałek używanych do rozpalania paliw stałych w grillach i urządzeniach do grillowania. Nowy dokument ma poszerzony zakres, obejmuje nowe terminy i definicje. Poza większym zakresem definicji w obrębie podpałek, wyjaśniono również terminy paliw stałych, np. węgiel do grilla, brykiet węgla drzewnego czy inne brykietowane paliwa stałe. Na szczególną uwagę zasługuje usunięcie aspektu dotyczącego czasu zapłonu oraz zasadnicza zmiana szeroko pojętego bezpieczeństwa. Zmodyfikowano również informacje w zakresie oznakowania i instrukcji użytkowania.
W zakresie składu podpałek usunięto zapis mówiący o niemożliwości włączenia w skład substancji klasyfikowanych jako bardzo toksyczne, toksyczne, korozyjne, wybuchowe, utleniające, uczulające oraz rakotwórcze. Uwzględniono jednak informację wskazującą jasno, że podpałki nie mogą zawierać żadnych substancji ani preparatów określanych jako PBT (trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji lub toksyczne) oraz vPvB (bardzo trwałe, wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji). Dodatkowo zmodyfikowano dane dotyczące zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, a także zawartości siarki. Surowce, z których wytwarzane są podpałki nie mogą zwierać więcej niż 1 % (w poprzedniej wersji normy: 2 %) związków aromatycznych, a zawartość siarki nie może przekraczać 0,5 % (w poprzedniej wersji normy: 0,05 %).
Niezwykle istotnym parametrem wpływającym na bezpieczeństwo jest temperatura zapłonu, która powinna wynosić co najmniej 60 °C bądź więcej (w poprzedniej wersji normy: 55 °C). Wskazano również na wartość lepkości kinematycznej jaką powinna mieć każda zagęszczona podpałka w płynie lub żelu. Musi być ona większa niż 20,5 mm2/s w temperaturze 40 °C. W obliczu ograniczeń w zakresie lepkości, konsekwencją dla branży, będzie wykluczenie z rynku, podpałek stwarzających zagrożenie spowodowane aspiracją ze zwrotem H304.
W zakresie opakowania należy wyraźnie podkreślić, że istotną cechą podpałek jest opakowanie handlowe, które powinno umożliwiać bezpieczne magazynowanie i transportowanie, a także chronić konsumenta i zapobiegać zanieczyszczeniu środowiska.
Opakowanie podpałek w postaci stałej musi zachować swoją integralność, jakość uszczelnienia, brak plam i suchość. Podpałki w postaci płynu, płynu zagęszczonego i żelu zdają się mieć nieco bardziej rygorystyczne wymagania w zakresie opakowania. Powinny mieć zamknięcie utrudniające otwarcie przez dzieci, trwale zamocowany dozownik, a także zabezpieczenie przed wypływem zawartości, gdy opakowanie znajduje się w pozycji poziomej (maksymalny wyciek nie powinien przekraczać 10 ml). Pojemnik powinien być na tyle wytrzymały, aby po zrzuceniu z wysokości 1 m na betonową podłogę zachował szczelność.
Podpałki do grilla należy traktować przede wszystkim jako substancje/mieszaniny chemiczne, które podlegają klasyfikacji i oznakowaniu zgodnie z rozporządzeniem 1272/2008/WE (CLP). Oznacza to, że oznakowanie musi być sporządzone w języku urzędowym, jaki obowiązuje w danym kraju oraz umieszczone na opakowaniu w taki sposób, aby jego treść mogła zostać odczytana poziomo, gdy opakowanie pozostaje w normalnym położeniu. Etykieta powinna być trwale przymocowana na powierzchni opakowania, a jej wewnętrzna powierzchnia powinna bezpośrednio i w całości przylegać do opakowania. Ważne jest także dostosowanie odpowiedniego rozmiaru etykiety w zależności od pojemności opakowania. W treści oznakowania musi znaleźć się nazwa handlowa, identyfikator produktu, piktogramy, hasło ostrzegawcze, zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia, środki ostrożności, informacje uzupełniające- jeśli jest to wymagane oraz ilość nominalna produktu i dane dostawcy.
Opakowanie musi być oznakowane również zgodnie z normą PN-EN 1860-3:2023. Informacje dotyczące oznakowania i instrukcje stosowania muszą być dokładne, niewprowadzające w błąd, możliwe do zweryfikowania i istotne. Oznakowanie musi być w języku urzędowym kraju zamierzonej sprzedaży produktu. Zgodnie z nową normą powinno ono zawierać co najmniej: numer i datę obowiązującej normy np. PN-EN 1860-3:2023, napis „Chronić przed dziećmi”, w przypadku zagęszczonych podpałek w płynie lub żelu należy umieścić napis „Przed użyciem dobrze wstrząsnąć.”
Należy zauważyć, że poprzednia wersja normy, nakładała obowiązek umieszczenia większej ilości informacji w zakresie oznakowania. Obecnie, wymagania te wyraźnie uszczuplono, co jednak nie oznacza możliwości zaprezentowania dla konsumenta na etykiecie innych, dodatkowych, nieuwzględnionych w nowej normie treści. W poprzedniej wersji dokumentu, można było doszukać się w treści zaleceń dotyczących oznakowania, takich jak: „UWAGA! Nie używać spirytusu ani benzyny do rozpalania oraz ponownego rozpalania po zgaśnięciu!”, czy „Przed rozpoczęciem przyrządzania potraw podpałka powinna być spalona, a paliwo do grilla pokryte popiołem.”, które nadal zdają się być bardzo istotnymi. Wybór dodatkowego oznakowania, niewymaganego normą ani innymi przepisami przytoczonymi powyżej, pozostaje do decyzji wprowadzającego do obrotu.
Podpałka powinna być na tyle skuteczna, by szybko się rozpalić, bo przecież w tym celu jest stosowana, nie może jednak wybuchać, eksplodować, strzelać czy też rozpryskiwać. Wszystkie parametry jakie muszą spełniać podpałki są mierzone za pomocą odpowiednich metod badań, które szczegółowo opisuje wyżej wymieniona norma, a wyniki testów powinny być zebrane w odpowiednim raporcie dla danego produktu.
Stosowanie podpałek to spore ułatwienie, należy jednak pamiętać, że grillowanie to sposób przyrządzania jedzenia, a więc używane artykuły powinny być bezpieczne. W celu zapewnienia bezpieczeństwa dla konsumentów i sprostaniu obowiązkom nakładanym przez prawo, producenci powinni dostosować się do aktualnie obowiązujących wymogów prawnych oraz wszelkich innych wytycznych, zaleceń odnoszących się do bezpieczeństwa produktu. Wszelkie sprzeczne normy krajowe powinny zostać wycofane najpóźniej do czerwca, co oznacza, że od dnia 1 czerwca 2024 r. należy stosować się do nowych wytycznych.
Zespół Doradców
THETA Consulting Sp. z o.o.